الزام اطفال و جوانان بزهکار به اشتغال به کارهای عام المنفعه درحقوقیتطبیقی

الزام اطفال و جوانان بزهکار به اشتغال به کارهای عام المنفعه درحقوقیتطبیقی

بعد ازجنگ جهانی دوم ، ازدیاد بزهکاری و تکرار جرم اطفال و جوانان افکار عمومی را مشوش وبه نارسایی قوانین اطفال در پیشگیری از وقوع جرائم معطوف داشت . متخصصین مخصوصاقضات اطفال و جوانان برای چاره جویی این معضل اجتماعی و پیشگیری از مفاسد مجازاتحبس که در تکرار جرم موثر است ، طرحهایی را برای اصلاح و تربیت اطفال و جوانان درمحیط آزاد و اجرای روشهای نوین ارائه نموده ، لزوم تجدید نظر در قوانین اطفال وجوانان را با توجه به تحولات اقتصادی و سیاسی متذکر شدند .
در سال 1950 قاضیاطفال بردن ( سویس ) و یکی از قضات اطفال بروکسل ( بلژیک ) بدون توجه به روشها ومجازاتهای مندرج در قوانین اطفال ، حکم به اشتغال به کارهای عام المنفعه را صادرکردند . نظر به اینکه نتایج حاصله از اجرای روش مذکور برای عادت دادن اطفال وجوانان به زندگی عادل اجتماعی رضایت بخش بود ، روش مذکور طبق قانون 1965 بلژیک کهدر 9 ژانویه 1984 اصلاح گردید ، قانون 1969 در انگلستان ، قانون 1974 در سویس ،قانون 1974 در آلمان ، قانون 1983 در فرانسه ، قانون 1984 در هلند و قانون 1984 درکانادا ، در ردیف سایر مجازاتها و روشهای اجرایی در مورد اطفال و جوانان قرار گرفت .

1 ـ هدف از الزام به اشتغال به کار
الزام به اشتغال به کار ، روشیشدیدتر از آزادی با مراقبت و خفیف تر از مجازات سالب آزادی و یک نوع روش تربیتی استکه برای تشویق اطفال و جوانان به اشتغال به کار ، رعایت نظم و انضباط ، احترام بهقوانین و مقررات همزیستی مسالمت آمیز با بزرگسالان ، تقویت نوع دوستی ، ایفای نقشاجتماعی و درک مسؤولیت و بالاخره برای پیشگیری از تکرار جرم و مفاسد مجازات حبس بهمورد اجرا گذارده می شود. در محکومیت به حبس کوتاه مدت ، اطفال و جوانان در زندانهاو دارالتادیب ها با بزهکاران حرفه ای آشنا شده و رموز ارتکاب جرائم خطرناک را یادمی گیرند و پس از آزادی از زندان ، با تکرار جرم به جرگه بزهکاران حرفه ای در میآیند و نیز پذیرش طفل یا جوان در محیط خانواده که مدتی از آن دور بوده ، بسیار مشکلاست .
اطفال و جوانان دارای طبع انعطاف پذیر و قابل اصلاح و تربیت هستند و درصورت ارتکاب جرائم کم اهمیت ، بایستی با اجرای روشهای جدید ، برای زندگی عادیاجتماعی آماده شوند.
در سویس ، هدف از الزام به اشتغال به کار در قانون جزاتصریح نشده است .
در کانادا هدف از الزام به اشتغال به کار ، اصلاح و تربیتاطفال و جوانان با توجه به تکوین شخصیت آنان ،برای تطابق با زندگی اجتماعی ذکرگردیده است . 1
2- مقام صلاحیتدار جهت صدور حکم
الزام به اشتغال به کار جزومجازاتهای مندرج در قوانین اطفال و جوانان است . حکم اجرای روش مذکور را بایستیمقامی که صلاحیت رسیدگی به جرائم اطفال و جوانان را دارد ، با توجه به سن ، ذوق ،استعداد ، قدرت جسمی و وضع روانی متهم صادر و او را تحت مراقبت ، هدایت و حمایتقرار دهد .
در بلژیک دادگاه ، اطفال دستور نگهداری طفل و یا جوان را در محیطآزاد ، با اشتغال به کارهای تربیتی یا عام المنفعه با در نظر گرفتن سن ، میزاندرآمد ، تحت نظارت و هدایت مربی حمایت جوانان ، صادر می کند .2
در سویس طبقماده 64 قانون اساسی فدرال ، دادرسی اطفال و جوانان از 7 تا 18 سال به مقاماتصلاحیتدار هر کانتن3 محول گردیده است .
در کانتن ژنو دادگاه جوانان ، در کانتنلوزان ، فریبورک و ته سن دادگاه اطفال ، در کانتن نوشاتل مقامات قیمومت ، در کانتنبال دادگاه خاص و در بعضی از کانتن ها نیز مقامات آموزشی صلاحیت رسیدگی به جرائماطفال و جوانان را داشته ، تصمیمات لازم را اتخاذ می کنند4.
در فرانسه رسیدگیبه جرائم اطفال تا 18 سال به قاضی اطفال محول گردیده است.5
در هلند و آلماندادگاه اطفال ، و در کانادا دادگاه جوانان رسیدگی نموده ، در صورت لزوم حکم بهاشتغال به کار صادر می کند .
در کشورهایی که الزام به اشتغال به کار جزومجازاتهای اصلی در قوانین کیفری پیش بینی شده ، صدور حکم بایستی با حضور محکومانجام گیرد و دلایل محکومیت به او تفهیم و توجیه گردد.
با اینکه الزام بهاشتغال به کار یک نوع مجازات محسوب می شود ، لکن دادگاه صلاحیتدار می تواند در صورتتخلف از شرایط تعیین شده و با توجه به مقتضیات زمان و مکان ، وضع محیط خانوادگی ،رشد جسمی و روانی محکوم ، آن را تغییر دهد .
آمار آراء مقامات صلاحیتدار درمورد اطفال از 7 تا 15 سال در چند سال اخیر در سویس به قرار ذیل بوده است :

سال 1984 1985 1986 1987
سپردن به خانواده 1928 نفر 2233 نفر 2074نفر 2166 نفر
اجرای روش آزادی
با مراقبت 180 نفر 189 نفر 160 نفر 144 نفر
توبیخ شفاهی 1082 نفر 911 نفر 1091 نفر 878 نفر
الزام به اشتغل بکار 1066نفر 1125 نفر 1092 نفر 1010 نفر
تنبیه انضباطی 18 نفر 38 نفر 50 نفر 40 نفر
تعلیق مجازات 292 نفر 326 نفر 380 نفر 283 نفر
آمار آرایی که درچند سالاخیر در سویس در مورد جوانان 15 تا 18 سال صادر شده ، در صفحه بعد آمده است . 6
انواع مجازاتها و
روش های مختلف سال 1984 سال 1985 سال 1986 سال 1987
سپردن به خانواده 1061 نفر 690 نفر 589 نفر 1077 نفر
اجرای روش آزادی ـ
با مراقبت 6287 نفر 6274 نفر 1279 نفر 5215 نفر
توبیخ شفاهی 1234 نفر 1039نفر 1279 نفر 843 نفر
جزای نقدی 2933 نفر 3203 نفر 3173 نفر 2138 نفر
حبس 1012 نفر 964 نفر 993 نفر 856 نفر
الزام به اشتغال ـ
به کار 1108 نفر 1086نفر 1325 نفر 1410 نفر
الزام به اشتغال به کار در مورد اطفال تا 15 سال چندانبا مشکلاتی مواجه نمی شود ، ولی ملزم نمودن جوانان به کار مخصوصا در مورد کسانی کهوارد بازار کار شده اند ، امری ساده و آسان نیست .
3- شرایط
الزام بهاشتغال به کار را می توان در مورد جوانان بیش از 15 سال که نیاز به کارآموزی فنی وحرفه ای دارند ، اجرا نمود .
در سویس مقامات صلاحیتدار می توانند اطفال از 7 تا 15 سال و جوانان از 15 تا 18 سال را ملزم به اشتغال به کار کنند 7. معمولا اطفال کمسن و سال را ملزم به انجام تکالیف تحصیلی کرده ، یا در اوقات فراغت به آنان کارهایهنری آموخته می شود.
روش مذکور در آلمان برای جوانان 18 تا 21 سال و در فرانسهبرای جوانان 16 تا 18 سال اجرا می گردد8 .
در پرتغال هرگاه مجازات جرمی کمتر از 3 ماه حبس باشد و متهم بیش از 16 سال داشته باشد ، دادگاه حکم به اشتغال به کار راصادر می کند 9 .
4- محل و نوع کار
محل کار بایستی حتی المقدور درمحل اقامتدائمی طفل و جوان باشد و برنامه اشتغال به کار باید طوری تنظیم شود که به شخصیت وتحصیل یا کار دائمی محکوم لطمه نزند.
نوع کار باید با توجه به ذوق ، استعداد ،سن ، قدرت جسمی و وضع روانی و نیاز جامعه به کارگر فنی تعیین گردد .
در سویستعیین محل و نوع کار ، انتخاب کارفرما یا استادکار در هر کانتن متقاوت است . به طورکلی اشتغال در بیمارستانها ، آسایشگاه سالمندان ، خدمات عمومی ( پاک کردن جنگلها ،پارکها ، جاده ها ، زمینهای ورزشی ) ، شرکت در کاوشهای آثار باستانی ، کار ساختمانی، شرکت در کلاسهای آموزشی ، فنی ، حرفه ای ، راهنمایی و رانندگی و بهداشتی است .
برای هماهنگ نمودن نوع کار در تمام کانتن ها . در طرح تجدید نظر قانون جزایسویس اشتغال به کارهای عام المنفعه ، شرکت در کلاسهای آموزشی و کمک به مجنی علیهنیز پیش بینی شده است .
در هلند کارآموزی حرفه ای ، تدریس در مدارس ، بازدید اززندانها و شرکت در اجرای طرحهای آموزشی و یا اداری جزو انواع کارهای اشتغالی است 1 .
در کانادا ، تعیین محل و نوع کار با توجه به شخصیت طفل بهقاضی دادگاه جوانانمحول گردیده است ، ساعات و نوع کار بایستی طوری تنظیم شود که به تحصیل و یاکارآموزی اطفال و جوانان لطمه نزند . معمولا کار ، در بیمارستانها ، تمیزکردنادارات و بیمارستانها ، مراکز تفریح ، کمک به سالمندان یا معلولین جوان ، بازدید اززندانها و کمک به مجنی علیه است 11.
در بلژیک و فرانسه قاضی اطفال با توجه بهامکانات و قدرت جسمی و وضع روانی طفل یا جوان حکم به اشتغال به کار را صادر می کند.
در انگلستان تعیین محل و نوع کار با توجه به شخصیت اطفال و جوانان از وظایفمراقبین آزادی با مراقبت است .
در آلمان نوع کار ، مراقبت از سالمندان ومعلولین ، آموزش صنایع دستی ، تمیزکردن مناطق مختلف شهری ، الزام به شرکت درکنفرانسهای علمی و آموزش خلبانی برای جوانان 14 تا 21 است . جوانان از آموزش خلبانیبا اشتیاق استقبال می کنند .
در کشورهایی که الزام به اشتغال به کار اجرا میشود ، قوانین کار و بیمه در مورد اطفال و جوانان رعایت می گردد .
5- مدت اشتغال
مدت اشتغال به کار در قانون جزای سویس پیش بینی نشده است ، معمولا برای اطفال 7تا 15 سال از نصف روز تا حداکثر 3 هفته و در مورد جوانان 15 تا 18 سال حداکثر تا 3ماه است .
محکوم بایستی در روزهای تعطیلی ، یا پس از تعطیل مدارس ، وظاییفمحوله را انجام دهد.
در انگلستان مدت محکومیت جوانان 100 ساعت در 3 ماه است .
در هلند مدت کار از 4 ساعت تا 100 ساعت و در موارد استثنایی تا 200 ساعت در یکسال است 12 و 60 تا 75 ساعت اشتغال به کار معادل یک ماه حبس محسوب می شود.
درکانادا حداقل مدت اشتغال به کار تعیین نشده ، ولی حداکثر آن 240 ساعت در یک سال ازتاریخ صدور حکم است 13.
در فرانسه مدت کار ، حداقل 20 ساعت و حداکثر 120 ساعتاست که محکوم بایددر مدت یک سال انجام دهد 14 .
6- مزدکار
اشتغال به کار یکنوع محکومیت کیفری و بدون پرداخت مزد و رایگان است تا اطفال و جوانان نتایج اعمالخلاف و ضداجتماعی خود را درک نموده و متنیه شوند . گاهی به عنوان پاداش حسن کار ،مبلغی به مجکوم پرداخت می گردد تا مجکومین احساس غرور کرده و حسن عطوفت و اعتماد بهنفس در آنان تقویت شود و کارهای ارجاعی را بادقت انجام دهند . در هر حال حداکثرمیزان پاداشی که پرداخت می شود ، به میزان یک دهم مزد کارگران آزاد در همان رشته میباشد .
7 ـ طرز اجرای روش اتشغال به کار
در اجرای روش مذکور ، طفل یاجوانان به زندگی عادی خود ادامه می دهد قاضی اطفال یا قاضی جوانان یامقام صلاحیتدارپس از صدور حکم محکومیت به اشتغال به کارهای عام المنفعه و یا شرکت در کلاسهایآموزشی ، مراتب را به اداره مددکاران اجتماعی ، یا کمیته هدایت زندانیان آزاد شده ویا اداره حمایت قضایی جوانان اطلاع می دهد . مددکاران یا مربی تعیین شده از طرفمقامات مذکور ، برای کاریابی و یا تهیه وسایل شرکت طفل یا جوان در کلاسهای آموزشیاقدام می کنند .
برخورد اولیه مددکار یا مربی با طفل یا جوان و اولیای او حائزاهمیت خاص می باشد . اکثر خانواده ها به آسانی دخالت بیگانه را در امور خانوادگینمی پذیرند و برای حفظ اسرار خانواده حاضر به ابراز حقایق نیستند . مددکار یامربیباید با متانت و رقار و خوشرویی وهدف از اجرای روش مذکور را برای آنان توجیه وتفهیم نماید .
برای کسب موفقیت در اشتغال به کارهای عام المنفعه یا شرکت درکلاسهای آموزشی بایستی اعتماد محکوم جلب گردد .
برنامه کار یا آموزش باید بادرنظر گرفتن سن ، استعداد ، رشد جسمی و وضع روانی و موقعیت اجتماعی مجکوم تنظیمگردد . مددکار یا مربی باید دائما” با طفل یا جوان و خانواده او ، کارفرما ومسئولین آموزشی در تماس بوده ، برای رفع مشکلات اقدام نماید و محکوم را به اشتغالمرتب به کار یا شرکت در کلاسهای آموزشی ترغیب و تشویق کند .
اکثر مشکلات اطفالو جوانان ناشی از سهل انگاری جامعه است . بی تفاوتی افراد جامعه به مسائل اطفال وجوانان یک نوع خودخواهی است که غالبا” منجر به سرکشی و پرخاشگری و بالاخره ارتکابجرائم مختلف می گردد . تمام مشکلات بین قاضی و اطفال یا جوانان قابل حل و فصل نیست، بخش خصوصی باید با قبول اشتغال به کار اطفال و جوانان ، برای عادت دادن آنان بهزندگی عادی اجتماعی مشارکت فعال داشته باشد .
در سویس ، انجمن خیریه کاریتا CARITA در سال 1975 به منظور کاریابی برای محکومین تشکیل شده و اجرای اشتغال بهکارهای عام المنفعه را بر عهده دارد . اطفال و جوانان معتاد 14 تا 18 سال ملزم بهشرکت در کلاسهای آموزشی بهداشتی ، و متخلفین راهنمایی و رانندگی مجبور به شرکت درکلاسهای آموزشی پلیس پیشگیری از وقوع جرائم هستند .
در کانادا مددکاران اجتماعیاز طریق بانک کار در بخس خصوصی وسایل اشتغال به کار را فراهم می نماید ، دفترچه ایدراختیار محکوم قرار می گیرد و ساعات ورورد و خروج اشتغال به کار و یا آموزش در آنتثبیت می گردد .
جبران ضرر و زیان وارده به کارفرما و یا موسساتی که محکوم درآنها به کار اشتغال دارد ، بر عهده دولت است .
8 ـ جبران ضررو زیان مجنی علیه
در برخی از کشورهای برای جبران ضرر و زیان مجنی علیه ، محکوم ملزم به کمک و یاانجام کارهایی به مجنی علیه است .
در سویس ، اطفال و جوانان درحد توانایی خودملزم به جبران ضرر و زیان مجنی علیه می باشند 15 .
9 ـ تغییر روش و کیفر مختلف
درکشورهایی که قوانین ومقررات خاص اطفال و جوانان تدوین گردیده ، احکام صادرهاز دادگاههای اطفال و نیز جوانان و یا مقامات صلاحیتدار ، هر« آن » قابل تجدید نظراست . منظور از تدوین قوانین خاص ، اجرای روشهای اصلاحی و تربیتی منظبق با شخصیتاطفال و جوانان و پیشگیری از تکرار جرم است . همان طور که پزشک جهت مداوای بیمار میتواند روش درمان را تغییر دهد ، دادگاه اطفال و جوانان نیز می تواند با تکوین شخصیت، تغییر رفتار و اعمال طفل یا جوان تصمیمات متخذه را مورد تجدید نظر قرار داده روشیرا که در مورد طفل و یا جوانان اجرا می شود ، تغییر دهد .
هرگاه طفل یا جوانشرایط تعیین شده در حکم اشتغال به کار را رعایت ننماید . مقامات مذکور می توانندطبق قانون ، روش را تغییر دهند .
در قانون جزای سویس ، مجازات متخلف را اشتغالبه کار پیش بینی نشده است . مقامات صلاحیتدار غالبا” اطفال 7 تا 15 سال را که ازشرایط تعیین شده تخلف کرده اند ، سرزنش نموده و یا نصف روز بازداشت تحصیلی می کنندیعنی دانش آموز مختلف پس از تعطیل مدرسه ، یک ساعت در ان محل مانده تکالیف تعیینشده را انجام می دهد تا مدت مورد حکم تمام شود .
در مورد جوانان 15 تا 18 سالدادگاه می تواند حکم به پرداخت جزای نقدی یا حبس از 1 روز تا یک سال صادر کند . محکومیت به حبس توام با پرداخت جریمه ممنوع است .
Dunkel . F : La privation de Liberte a legard des jeunes Delinq – uants . Bonn – 1987 .
- dunkel / F : Mediation , Travait Auprofit de communaute . Freiburg . 1990 .
- Dunan t . A .Schuitz . A . synthese du congres de Geneve . Geneve – 1987 .
- Gueioz . N : La detention sous lancle des Travaux eds Nations unies pour administration de La justice des Mineurs . Geneve – 1989 .
- Hanni . R : Resulats et commentaire . Geneve – 1987 .
- Merigeau . M : L anliguite de la mise Aux Arrets Dans le droit penal des Mineurs , paris – 1989 .
- Merigeau . M : Evaluation du compromis Entre le penal et L Educatif . Bordeaux – 1988 .
- Schadler . W . Travaild interet General . Freiburg – 1986 .
- Van Der Veer . K : Changemrent de la Societe et Delinquance juve – nile . Leuven – 1988 .
- zeratten . J: Nouvelle tendance dane le droit penal des Mine – urs . Freiburg – 1990 .

پی نوشت :
^{دانشیار دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران}^{.

1}^{ـ ماده}²⁰^{قانون 1984}²^{ـ مواد 36 تا 43 قانون حمایت جوانان مصوب 8 آوریل 1965}^{.
3}^{ـ سویس به 26 کانتن تقسیم شده که هر کانتن دارای آیین دادرسی کیفری خاص بوده و طرز}^{اجرای مجازاتها و روشها در صلاحیت هر کانتن است}^{.
4}^{ـ مواد 83 و 90 قانون جزای}^{سویس مصوب 21 دسامبر 1937 که در اول ژانویه 1942 به مورد اجرا گذارده شده و در 18}^{مارس 1971 اصلاح و از اول ژانویه 1974 اجرا گردیده است}^{.
5}^{ـ مارس 1 قانون 2}^{فوریه 1945 و قانون 24 مه 1951 و 23 دسامبر 1958 و ماده 28 قانون 5 و 11 ژوئیه 1974}^{.
6 – Zermatten . J: Nouvelles Tendances Dans Ie droit penal des
Mineurs . Freiburg . 1990 – p . 166
7}^{ـ مواد87 و 95 قانون جزای سویس مصوب 1974}^{.
8}^{ـ بند 3 و 4 ماده 43 قانون 10 ژوئن 1983}^{.
9 – Zermatten . J ; Nouvelles Tendances Droit penal des Mineurs.
Freiburg . 1990 – p . 238 .
10}^{ـ ماده}²⁰^{قانون ژوئیه فرانسه}^{.
11 – Dundet . F : Niediation , Travail an profit de la communaute .freibourg , 1990 – p . 179 .
12}^{ـ نشریه حقوق اطفال , چاپ ژنو}^{ـ سال 1989 , شماره 1 صفحه 2}^{.
13}^{ـ ماده 20 قانون آوریل 1984}^{.
14}^{ـ ماده}⁴^{ـ 43 قانون 10 ژوئن 1983}^{.
15}^{ـ مواد 88 و 98 قانون جزای سویس مصوب 18 مارس}^{1971 .}^{دکتر تاج زمان دانش}^{سایت قوانین}

اسلاید شو

اسلایدر